Semangat Seksyen 51A Diketepi Mahkamah

Kegagalan pasukan peguambela Datuk Seri Anwar Ibrahim memperoleh dokumen relevan nyata bertentangan dengan semangat Seksyen 51A Kanun Prosedur Jenayah.

Tanpa dokumen itu, pasukan pembelaan Anwar sukar menyediakan pembelaan yang rapi dalam menghadapi pertuduhan yang mencurigakan.

Seksyen itu dipinda dan mula dikuat kuasa sejak 6 Mac 2006 bagi memberi keadilan kepada kedua-dua pihak termasuk tertuduh.

Parlimen memasukkan Seksyen 51A dalam kanun it dengan meletakkan tanggungjawab terhadap pendakwa untuk membekal kepada pembela sebelum perbicaraan bermula, semua dokumen yang hendak diguna oleh pendakwa dalam perbicaraan.

Tujuan Parlimen dalam memasukkan seksyen itu dapat dilihat melalui perbahasan Ahli Parlimen ketika meluluskan rang undang-undang itu.

Walaupun perbahasan semasa meluluskan rang undang-undang pindaan itu bukan sebahagian dari seksyen berkenaan tetapi ia boleh dijadikan sebagai tingkap untuk melihat sebab dan falsafah di sebalik kepentingan seksyen itu.

Datuk Seri Mohd Radzi Sheikh Ahmad selaku Menteri Hal Ehwal Dalam Negeri ketika itu memberitahu Dewan Rakyat:

"Fasal 8 ialah fasal yang memasukkan seksyen baru 51A. Beberapa pihak mengemukakan pandangan mereka untuk mewajibkan pihak pendakwa membekalkan kepada pihak pembelaan mana-mana dokumen atau laporan yang menjadi sebahagian dari kes pendakwaan sebelum perbicaraan dimulakan."

"Pemberian apa-apa dokumen atau laporan yang akan dikemukakan oleh pihak pendakwa dalam kesnya kepada pihak pembelaan akan memberi peluang kepada pihak pembelaan untuk menyediakan kes mereka dengan lebih sempurna."

"Ini akan membawa keadilan bukan sahaja kepada tertuduh tetapi kepada semua pihak. Selain itu, ia menjimatkan masa mahkamah apabila pihak pembela tidak memohon untuk penangguhan jika dokumen itu lebih awal diberi."

"Jawatankuasa berpendapat fakta yang menguntungkan kepada pembelaan yang diperoleh semasa siasatan hendaklah diberi demi keadilan sesuatu kes."

Sebelum seksyen itu dilulus dan diguna pakai, Timbalan Pendakwa raya kerap membantah permohonan mana-mana tertuduh untuk mendapat dokumen terutama kenyataan saksi pihak pendakwa.

Ini menimbul persepsi bahawa kerja sebenar peguam bela dalam mana-mana kes jenayah hanya bermula pada hari perbicaraan ketika saksi pendakwa mula memberi keterangan.

Situasi itu menimbulkan keadaan tidak adil kepada seseorang tertuduh.

Dalam kes Anwar, hak beliau mendapatkan bahan bukti dan dokumen relevan dinafikan, meskipun peruntukan Seksyen 51A Kanun Prosedur Jenayah jelas berpihak kepadanya.